Stanisław Szuszkiewicz urodził się 15 grudnia 1934 roku w Mińsku. Ukończył studia fizyczno-matematyczne na Białoruskim Państwowym Uniwersytecie w Mińsku, pracował w Instytucie Fizyki Akademii Nauk BSRR. W 1970 roku obronił pracę doktorską, a 3 lata później otrzymał tytuł profesora. Jest autorem ponad 150 prac naukowych, dwóch podręczników, siedmiu monografii oraz współautorem 73 wynalazków. Pod jego kierunkiem zostały napisane 33 doktoraty. Do czasów pierestrojki nie angażował się w działalność polityczną. Momentem przełomowym okazała się katastrofa w elektrowni atomowej w Czarnobylu. Wówczas, rozumiejąc doskonale skalę zagrożenia, interweniował w Akademii Nauk i u władz Białorusi, które jednak zbagatelizowały ten problem. Uznał wtedy, że jego obowiązkiem jest publiczne informowanie o wybuchu oraz praca nad ograniczeniem szkód. W 1990 roku został delegatem na Zjazd Deputowanych Ludowych ZSRR, wszedł w skład Międzyregionalnej Grupy Deputowanych, której współprzewodniczyli Borys Jelcyn i Andriej Sacharow. W tym samym roku został deputowanym Rady Najwyższej BSRR, a następnie pierwszym zastępcą przewodniczącego Rady. W 1991 roku potępił pucz Giennadija Janajewa, wzywając do poparcia Borysa Jelcyna. Od września tego roku pełnił funkcję przewodniczącego Rady Najwyższej Białorusi. Pod koniec 1991 roku, wobec postępującego kryzysu państwowości radzieckiej, podjął wysiłki zmierzające do tego, aby proces rozpadu ZSRR uczynić pokojowym i aby był on oparty na porozumieniu. Doprowadził do spotkania w Białowieży prezydenta Rosji Borysa Jelcyna i prezydenta Ukrainy Leonida Krawczuka, którzy 8 grudnia 1991 roku podpisali umowę o rozwiązaniu ZSRR i utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw. Na mocy tego aktu Białoruś uzyskała niepodległość, a Stanisław Szuszkiewicz - jako przewodniczący Rady Najwyższej - został głową suwerennego państwa. Jego działalność spotkała się z uznaniem na całym świecie - m.in. Lech Wałęsa trzykrotnie zgłaszał go do pokojowej nagrody Nobla (w latach 2007, 2008 i 2009), a w 2012 roku przyznano mu Medal Wolności Trumana-Reagana.