Wśród najsławniejszych utworów antywojennych "Paragraf 22" Josepha Hellera zajmuje szczególne miejsce. Tworzywem powieściowym stały się tu realne doświadczenia autora z II wojny światowej, gdy tak jak jego bohaterowie służył w lotnictwie amerykańskim, zrzucając we Włoszech bomby niekoniecznie w te miejsca, w które należało trafić. "Paragraf 22" powstał 16 lat po zakończeniu wojny, co umożliwiło pisarzowi uzyskać dystans do opowiadanych wydarzeń i przedstawić je w konwencji realistycznej groteski. Główny bohater powieści, kapitan Yossarian wypełnia rozkazy do momentu, gdy przekonuje się, że wojna jest już praktycznie zakończona i wygrana, a dalsze jej prowadzenie służy jedynie interesom wyższych dowódców i polityków. Wycieńczonym lotnikom podnosi się wciąż pensum lotów, odmawia urlopów i powrotu do kraju, tymczasem wokół kwitnie w najlepsze czarny rynek, jedni się bogacą, drudzy awansują, trzeci, ci najlepsi - giną. Yossrian buntuje się, choć wcześniej nie szczędził poświęcenia, wierzył bowiem w to, że walczy w obronie zagrożonej przez hitleryzm demokracji, że atakując - broni słusznej sprawy. Do czasu jednak... Mówiąc "nie", odmawia wypełnienia do końca "żołnierskiego obowiązku", nie mającego nic wspólnego z uczciwością, honorem i powinnościami obywatela wobec ojczyzny. Jedna z najwybitniejszych powieści XX wieku, oraz najsłynniejsza powieść na temat II wojny światowej. Powieść pełna czarnego humoru, ukazuje bezsens wojny i armii jako instytucji, wyśmiewa mechaniczny społeczne rządzące się logiką absurdu. Jej bohaterowie to zbiorowisko wariatów, fanatyków, oportunistów, ale nade wszystko ludzi, którzy mają jeden wspólny cel - za wszelką cenę przeżyć...