Rok 1989 stanowi cezurę nie tylko w skali najnowszej historii Polski. Wybory parlamentarne, jakie odbyły się w czerwcu tego roku, rozpoczęty fenomenalny proces przemian we wszystkich dziedzinach życia społecznego i państwowego, określany nieco eufemistycznie mianem transformacji ustrojowej. Najogólniej polega on na gruntownej przebudowie państwa, które odzyskało polityczną suwerenność, możliwości kształtowania stosunków wewnętrznych i polityki zagranicznej zgodnie z własnymi interesami, potrzebami, na podstawie własnych historycznych tradycji i wartości. Tak szeroko zakrojony proces reform nie może dokonywać się bez perturbacji i trudności. Wynikają one nie tylko z długotrwałego zapóźnienia cywilizacyjnego i gospodarczego w stosunku do wysoko rozwiniętych krajów w świecie, ale również mają źródło w negatywnych zaszłościach politycznych i społecznych z okresu kilkudziesięcioletnich rządów komunistycznych. Wszelkie zjawiska, zarówno pozytywne, jak i negatywne, związane z procesami transformacji, wymagają oczywiście analizy, która powinna ujawnić ich motywy i uwarunkowania. Trudno jednakże już obecnie spodziewać się gruntownych, zobiektywizowanych diagnoz. Materia badawcza jest zbyt świeża, a dostępność do źródeł z przyczyn obiektywnych dość ograniczona. Nie oznacza to, iż należy rezygnować z dyskusji, prezentowania opinii, poglądów, ocen i wniosków, które oczywiście wymagają naukowych uzasadnień w takim zakresie, jak na to pozwala dostępność do materiałów informacyjnych. Licząc się z możliwością opracowania w niedalekiej (lecz trudnej do określenia datą) przyszłości syntezy przemian politycznych, gospodarczych, społecznych, kulturalnych i oświatowych, dotyczących form ustrojowych, funkcjonowania instytucji państwowych i samorządowych itd., należy obecnie podejmować badania szczegółowe, wycinkowe, dotyczące rozmaitych aspektów współczesnej rzeczywistości.