W publikacji scharakteryzowano obronę terytorialną w wybranych państwach Europy oraz Stanach Zjednoczonych skupiając uwagę na zadaniach oraz strukturze organizacyjnej formacji militarnych. Szczególną wartość stanowią doświadczenia w zakresie funkcjonowania obrony terytorialnej w warunkach wojennych w Ukrainie. Przedstawiono także doświadczenia polskie w zakresie tworzenia Obrony Narodowej i jej struktur dowodzenia w okresie międzywojennym XX wieku oraz wykorzystania jej potencjału podczas kampanii wrześniowej 1939 roku. Nie omieszkano ukazać, jak funkcjonował w Polsce system obrony państwa po drugiej wojnie światowej oraz w jakich strukturach organizacyjnych realizowały zadania Wojska Obrony Terytorialnej Kraju. Na podstawie badań empirycznych określono, jakie zagrożenia kształtowały bezpieczeństwo militarne Polski przed agresją Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Zagrożenia te stanowiły podstawę do opracowania scenariusza powstawania i rozwoju konfliktów w strefie Rosji i państw byłego bloku socjalistycznego. Ponadto wskazano, jakie działania taktyczne mogą prowadzić Wojska Obrony Terytorialnej podczas konfliktu zbrojnego. Dokonano krótkich charakterystyk tych działań, wskazując cele, zadania, rodzaje (formy) działań, ugrupowanie bojowe. Publikacja zawiera także taksonomię procesu dowodzenia uwzględniającą fazy, etapy, czynności oraz metody i narzędzia, które pozwalają skutecznie dowodzić wojskami w działaniach narodowych i sojuszniczych. Określono wyzwania, jakie stoją przed Wojskami Obrony Terytorialnej w Polsce w aspekcie zapewnienia własnym strukturom zdolności do współdziałania z ruchem oporu w czasie prowadzenia walki na terenie okupowanym przez przeciwnika.